ПРОГНОСТИЧЕСКАЯ РОЛЬ МАТРИЧНОЙ МЕТАЛЛОПРОТЕИНАЗЫ-9 У ПАЦИЕНТОВ С ХРОНИЧЕСКОЙ СЕРДЕЧНОЙ НЕДОСТАТОЧНОСТЬЮ, АССОЦИИРОВАННОЙ С ОСТЕОПОРОЗОМ И САХАРНЫМ ДИАБЕТОМ 2 ТИПА
ЧЫҢГЫШПАЕВ Д.Ш., ШИЛОВ С.Н., БЕРЕЗИКОВА Е.Н., МОЛОКОВ А.В., УЗАКОВ О.Ж., ЕФРЕМОВ А.В.
Негизги сөздөр:
МАТРИКСТИК МЕТАЛЛОПРОТЕИНАЗАЛАР, ЖҮРӨК ЖЕТИШСИЗДИГИ, ОСТЕОПОРОЗ, СӨӨКТҮН МИНЕРАЛДЫК ТЫГЫЗДЫГЫ, ПРОГНОЗ, БИСФОСФОНАТТАР
Кыскача мазмуну:
Максат: Хроникалык жүрөк жетишсиздиги (ХЖЖ), 2-типтеги кант диабети (СД2) жана остеопороз менен ооруган бейтаптарда остеопороздун прогрессиясы жана сөөктөрдүн сыныш коркунучу үчүн биомаркер катары матрикстик металлопротеиназа-9 (ММП-9) прогностикалык ролун бисфосфонат терапиясы менен байланыштырууну изилдөө.
Материалдар жана ыкмалар: 24 айлык проспективдик клиникалык көзөмөлдөөнү камтыган изилдөө 57,4±5,4 жаштагы хроникалык жүрөк жетишсиздиги (ХЖЖ) жана остеопороз менен ооруган 75 аялга жүргүзүлгөн. Остеопороздун клиникалык агымы үч тертилде кан плазмасындагы ММП-9 деңгээли эске алынуу менен анализденген. ХЖЖ үчүн негизги терапиядан тышкары, 28 бейтапка остеопорозду дарылоо үчүн алендронат дарысы дайындалган. Тертиль 1 (n=25) ММП-9 деңгээли 20,4 нг/млден төмөн болгон бейтаптарды камтыган; Тертиль 2 (n=25) ММП-9 деңгээли 20,4-23,9 нг/мл болгон аялдардан турган; Тертиль 3 (n=25) ММП-9 деңгээли 23,9 нг/млден ашкан бейтаптарды камтыган. Сывороткадагы ММП-9 мазмуну ферменттик иммундук анализ методу менен аныкталган. Сөөктүн минералдык тыгыздыгы (МТК) эки энергиялуу рентгендик абсорбциометрия колдонуу менен бааланган.
Жыйынтыктар: 24 айдан кийин, эки энергиялуу рентгендик абсорбциометриянын маалыматы боюнча, сөөктүн минералдык тыгыздыгынын (МТК) төмөндөшү жана/же остеопоротикалык сыныктардын өнүгүшү камтылган бириккен акыркы чекиттин саны бааланган. Жагымсыз окуялардын саны биринчи тертилден үчүнчү тертилге чейин акырындык менен көбөйгөн (p = 0,001). Орточо ММП-9 деңгээли 22,2 нг/млден жогору жана Т-критерий боюнча МТК -2,5тен аз болгон кошумча патологиясы бар аялдардын тобунда остеопоротикалык окуялардын эң жогорку жыштыгы (61,1%) аныкталган. Алендронат алган аялдардын тобунда 24 айлык байкоодон кийин ММП-9 деңгээлинин олуттуу (p=0,029) төмөндөшү байкалган. Тескерисинче, хроникалык жүрөк жетишсиздиги (ХЖЖ) үчүн негизги терапия алган бейтаптардын тобунда ММП-9 деңгээлинде олуттуу өзгөрүүлөр аныкталган эмес (p = 0,321).
Корутунду: Жогорулатылган ММП-9 деңгээлдери сөөктүн минералдык тыгыздыгынын (МТК) жоголушунун прогрессиясы жана остеопоротикалык сыныктардын жогорулаган коркунучу менен байланыштуу. Хроникалык жүрөк жетишсиздиги (ХЖЖ) жана СД2 менен ооруган аялдардын канындагы ММП-9 деңгээлин изилдөө остеопоротикалык сыныктардын өнүгүү коркунучун баалоо боюнча баалуу түшүнүктөрдү берет. Мындан тышкары, остеопорозду алендронат менен дарылоо ММП-9 деңгээлинин төмөндөшү менен байланыштуу.